Nog niet zo lang geleden zorgden de PLV en het CDA voor een anti-speculatiebeding bij het bouwproject den Hoek. Tot die tijd konden kopers (speculanten) in Vught een woning kopen en vervolgens met een boete van 10% voor een woekerprijs verkopen. Met uitzondering van D66 en VVD stemden de raad toen voor deze regeling.
Je zou verwachten dat het college geluisterd zou hebben naar de argumenten en het voorstel van de PLV (dit heeft immers voldoende draagkracht binnen de raad) als basis zou nemen voor het algemeen geldende anti-speculatiebeding.
Bij de behandeling in de commissie bleek niets minder waar. Er was een eigen regeling bedacht die door 3 van de 4 coalitiepartijen en de volledige oppositie op de nodige kritiek kon rekenen. De PLV stelde uiteindelijk voor om het raadsvoorstel van tafel te halen wat door het college werd geweigerd. Hierna besloot de commissie unaniem om dat wel te doen.
Speculeren
Vught heeft nog een aantal grondposities waar een projectontwikkelaar huizen kan bouwen. Om goedkope en middeldure woningen te bouwen voor starters en doorstromers wordt de grond onder de maximale grondprijs verkocht. Een projectontwikkelaar kan dus een goedkope woning bouwen omdat de grondprijs eigenlijk te laag is. Voor de gemeente betekent dit dat het geld misloopt.
Zonder anti-speculatiebeding kan een koper de verkregen woning direct (dus zonder er zelf gewoond te hebben) doorverkopen tegen de marktwaarde van de woning.
Op het Isabellaveld werd een woning van € 250.000 euro zo voor een bedrag van € 500.000 verkocht. De boete die toen gold was 10% van de koopsom dus € 25.000.
Den Hoek
Voor den Hoek bedachten de PLV en het CDA een zelfbewoningsplicht en een anti-speculatiebeding. Deze regeling start vanaf de overdracht tot maximaal 5 jaar na de eerste koop. Elk jaar neemt het boetebedrag af met 20% van de meerprijs bij verkoop. Daarnaast is de koper verplicht er zelf te gaan wonen. De gemeente kan in bijzondere gevallen altijd afzien van de boete.
D66 en VVD stemden toen tegen dit voorstel omdat de meerprijs van een woning moeilijk te bepalen is als een bewoner zelf waarde verhogende werkzaamheden heeft uitgevoerd.
College voorstel
Het college bedacht een anti-speculatiebeding met daarin een vast boete bedrag van 150.000 euro dat elke jaar met 20% wordt verlaagd. Niet de overdrachtsdatum was daarbij de startdatum maar de datum van inschrijving in de gemeentelijke basisadministratie (BRP). Bij de behandeling noemde wethouder Potters dit een tijdelijk voorstel terwijl dat nergens in de stukken stond. Daarnaast was er veel discussie over de ontbindende voorwaarden. De PLV en PvdA/GL vroegen zich zelfs af hoe we de woningen bij doorverkoop goedkoop konden houden. Daar voorziet deze regeling helemaal niet in.
Daarnaast was ook het weglaten van een kettingbeding (dus op een volgende kopers en verkopers) een onderwerp van discussie. Door het vaste boetebedrag zal een verkoper dit bedrag dus altijd op de vraagprijs zetten. Daarmee wordt een starterswoning na de eerste verkoop meteen onbetaalbaar voor deze groep.
Commissie neemt initiatief van college over.
In de commissie werd er veel kritiek geuit over het collegevoorstel. De PLV noemde het onbegrijpelijk dat het voorstel van den Hoek, dat al op een meerderheid in de raad kon rekenen, niet als basis voor het collegevoorstel had gediend. Terwijl de discussie en de vragen aan de wethouder bleef aanhouden stelde Joris Vrensen van de PLV voor om het raadsvoorstel terug te nemen en aan te passen aan de gemaakte opmerkingen. De wethouder liet weten dat niet van plan te zijn en dat dit volgens het college de meeste draagkracht had. Daarnaast noemde, tot verbazing van de PLV, de wethouder dit een tijdelijk voorstel. Uiteindelijk besloot de commissie, unaniem, het voorstel zelf van tafel te halen. Daarbij was het uitgangspunt dat hiermee het college werd uitgedaagd om met een nieuw aangepast voorstel te komen. Wethouder Potters gaf echter aan dat niet van plan te zijn.
De commissie besloot daarna om zelf met een iniatiefvoorstel te komen en daarmee neemt de commissie de verantwoordelijkheid die de wethouder niet neemt.